:چکیده

اصل انصاف یکی از اصول حقوق تجارت می‌باشد که گاه با انجام اعمال ضد رقابتی برخی تجار مورد نقض قرار می‌گیرد. درج شرط غیرمنصفانه در قراردادهای تجاری یکی از اعمالی است که می‌تواند کیفیت اجرای اصل مزبور را تحت‌الشعاع قرار دهد. این شروط، گاه در نتیجه رفتارهای تجار کلان موجود در حلقه‌های اولیه زنجیره تأمین بالاجبار در قراردادهای تجار حلقه‌های پایانی و گاه در نتیجه اوضاع و احوال حاکم بر قراردادهای تجار و مصرف‌کننده در معاملات درج می‌شوند. جهت پیشگیری از قید شروط مذکور در قراردادها راه‌حل فناورانه‌ای که در سطح بین‌الملل پیشنهاد شده است، پیاده‌سازی بسترهای نامتمرکز و انعقاد قراردادهای تجاری در قالب قراردادهای هوشمند می‌باشد. سازکار انعقاد این قراردادها به شکلی است که درج شرط غیرمنصفانه منجر به عدم تشکیل قرارداد می‌گردد. اما پیاده‌سازی این سازکار در نظام حقوقی کشورها با چالش‌هایی مواجه است که نیازمند برخی سیاست‌گذاری‌های تقنینی از جمله یکنواخت‌سازی مقررات بین‌المللی و ایجاد شفافیت اطلاعاتی می‌باشد.